گزارش کاهش ظرفیت پالایشگاهی آفریقای جنوبی

ظرفیت پالایش نفت آفریقای جنوبی زمانی که در مقیاس جهانی در نظر گرفته می‌شود به نسبت کوچک است، اما بنوعی غرور ملی در این موضوع وجود داشت که این کشور می‌تواند در این عرصه عرض اندام کند حتی اگر بیشتر نفت خام ورودی آن وارداتی باشد.

در حالی که پالایشگاه‌های محلی هرگز نتوانستند تقاضای سوخت آفریقای جنوبی را در زمان‌های اخیر برآورده کنند - با 25 میلیارد لیتر در سال - ظرفیت پالایش محلی به تکمیل منابع وارداتی کمک می کرد. با این حال، این کشور به طور اجتناب ناپذیری به سمت وابستگی تقریباً کامل به واردات پیش می رود، زیرا به نظر می رسد صنعت پالایشگاه خام داخلی در حال اضمحلال است. در همین رابطه، Avhapfani Tshifularo، مدیر اجرایی انجمن صنعت نفت آفریقای جنوبی (Sapia) گفته است که آفریقای جنوبی در حال حاضر حدود 60 درصد از تقاضای سوخت خود را از طریق واردات تامین می کند، رقمی که بسیاری از کارشناسان معتقدند همچنان رو به افزایش خواهد بود.

طی چند سال گذشته، ظرفیت پالایش کشور به طور پیوسته رو به کاهش بوده است زیرا پالایشگاه‌های محلی قدیمی یکی پس از دیگری فعالیت خود را به دلیل تغییرات قابل توجه جهانی و داخلی در زمینه های مختلف از جمله در سیاست، محدودیت‌های عرضه، افزایش هزینه‌های تولید و اقتصاد نامطلوب فزاینده متوقف کرده‌اند. این در زمانی اتفاق می افتد که وابستگی به سوخت های فسیلی در جهانی که به سمت انرژی سبزتر پیش می رود در حال رنگ باختن است.

آخرین ضربه به صنعت پالایش محلی، سقوط بزرگترین پالایشگاه آفریقای جنوبی در پایان ماه مارس 2022 بود. شل و بریتیش پترولیوم آفریقای جنوبی (Sapref)، در استان کوازولوناتال، حداکثر ظرفیت حدود 180.000 بشکه در روز یا سهمی معادل 35 درصد در ظرفیت پالایش نفت خام این کشور داشتند که حدود 25 درصد از کل ظرفیت تولید سوخت مایع آفریقای جنوبی را تشکیل می دهد. تصمیم برای توقف نامحدود عملیات و متوقف کردن هزینه‌ها در Sapref، توسط مالکان مشترک BP آفریقای جنوبی و شل پایین‌دست آفریقای جنوبی، اتخاذ شد تا امکان نهایی‌سازی آگاهانه در مورد گزینه‌های مختلف موجود فراهم شود - گزینه فروش ترجیح داده شده است.

از زمانی که توقف ساپرف در 10 فوریه 2022 اعلام شد، صحبت‌هایی در مورد احتمال تصاحب این عملیات توسط دولت به گوش ‌رسید و سیله زیکالالا، استاندار کوازولوناتال و گود مانتاشه، وزیر منابع معدنی و انرژی، هر دو طرفدار ملی‌سازی پالایشگاه احتمالاً از طریق صندوق دولتی انرژی مرکزی (CEF) هستند. با این حال، مدیر انجمن ملی انرژی آفریقای جنوبی، دیو رایت، معتقد نیست که خرید پالایشگاه قدیمی لزوماً بهترین گزینه باشد، زیرا برای مالیات دهندگان هزینه ای بیش از ارزش آن برای ادامه فعالیت دارد و می تواند کشور را با یک دارایی معلق 10 تا 15 ساله روبرو کند.

ظرفیت جهانی پالایشگاه در سال 2020 به حدود 101.2 میلیون بشکه در روز بالغ شد، در حالی که ظرفیت واقعی پالایشگاه جهانی حدود 76 میلیون بشکه در روز بود، بنابراین ظرفیت مازاد حدود 25 میلیون بشکه در روز باقی می ماند. این رقم احتمالاً با ادامه دور شدن کشورهای توسعه یافته از سوخت مایع به عنوان بخشی از انقلاب خودروهای الکتریکی افزایش می یابد و در نتیجه تقاضا را کاهش می دهد. پالایشگاه های زیادی در سطح جهان وجود خواهند داشت که محصولات را به بازاری که در حال کاهش است عرضه می کنند. آنها به دنبال بازارهای جدید خواهند بود. با توجه به این واقعیت رایت عقیده دارد اگر آفریقای جنوبی به استفاده از محصولات سوخت مایع برای مدت طولانی‌تری نسبت به سایر نقاط جهان ادامه دهد، آن‌گاه شرایط خوبی برقرار خواهد بود. او معتقد است که مقدار سوخت وارداتی مورد نیاز برای جایگزینی سوختی که زمانی در داخل تولید می شد کاملاً قابل انجام است.

ظرفیت پالایشگاه نفت خام آفریقای جنوبی در اوج خود در سال 2014، حدود 508.000 بشکه در روز نفت خام، با 195.000 بشکه در روز سوخت سنتتیک بود که در مجموع حدود 703.000 بشکه در روز - حدود 0.6٪ از کل ظرفیت پالایش جهانی بود. برای مقایسه، مولدترین پالایشگاه نفت جهان - ایالات متحده - می تواند حدود 18.1 میلیون بشکه در روز، پس از آن چین، با بیش از 16 میلیون بشکه در روز، و سپس روسیه، با حدود 6.7 میلیون بشکه در روز، پالایش کند.

اگرچه نقش روسیه به‌عنوان یک تامین‌کننده ممکن است در جریان تهاجم مداوم این کشور به اوکراین زیر سوال رود، Tshifularo معتقد است که این یک ویژگی دائمی در بازار جهانی نفت باقی نخواهد ماند و بنابراین نباید در تصمیم‌گیری‌های بلندمدت نقش داشته باشد. او توضیح می‌دهد که دور شدن از تولید سوخت محلی لزوماً در میان‌مدت تا بلندمدت گران‌تر نخواهد بود، زیرا تولید داخلی همیشه در معرض نوسانات قیمت جهانی نفت بوده است، زیرا آفریقای جنوبی مجبور به واردات نفت خام است.

وضعیت پالایشگاه های محلی

ساپرف اولین پالایشگاه محلی نبود که فعالیت خود را متوقف کرد. شرکت انرژی Engen پالایشگاه‌های 120.000 بشکه‌ای Enref خود را در دوربان، در استان کوازولوناتال، در دسامبر 2020 به دنبال یک انفجار تعطیل کرد. این شرکت از آن زمان گفته است که این پالایشگاه به پایانه واردات سوخت تغییر کاربری خواهد داد.

خبرگزاری آنلاین Fin24 گزارش داد که پالایشگاه 100.000 بشکه در روز Astron Energy در میلنرتون، کیپ تاون، قرار بود در تاریخ نامشخصی اواخر سال جاری پس از توقف تولید در اواسط سال 2020 به دلیل آتش سوزی، مجدداً راه اندازی شود. تا زمان راه اندازی مجدد آسترون، تنها پالایشگاه نفت خام محلی که هنوز فعال است، پالایشگاه 108.000 بشکه در روز ناترف در ساسولبورگ، در Free State است که متعلق به سرمایه گذاری مشترک بین شرکت های انرژی Sasol Oil و TotalEnergies آفریقای جنوبی است.

پشتیبانی از Natref، عملیات Secunda Synfuels Sasol است که شامل تنها مرکز تجاری تولید سوخت مصنوعی مبتنی بر زغال سنگ در جهان است که گاز سنتز را از طریق تبدیل به گاز زغال سنگ و اصلاح گاز طبیعی تولید می کند. کارخانه سکوندا ظرفیتی در حدود 150.000 بشکه در روز معادل نفت خام دارد. رایت می گوید تا زمانی که Secunda فعال است، آفریقای جنوبی به طور کامل به واردات وابسته نخواهد بود. وی اضافه می کند که این پالایشگاه باید به دلیل طیف گسترده ای از محصولاتی که به کشور عرضه می کند - از جمله مواد شیمیایی و کودهای شیمیایی، به عنوان آخرین اقدام تعطیل شود.

تنها قابلیت پالایشی دیگر، پالایشگاه گاز به مایعات دولتی پتروسا در خلیج موسل، کیپ غربی است که برای فرآوری حدود 45.000 بشکه در روز معادل نفت خام طراحی شده است، اما از سال 2020 برای تامین گاز مطمئن با مشکل مواجه شده است. بنابراین پالایشگاه در حال حاضر تحت مراقبت و نگهداری است. با این وجود، منتاشه قاطعانه اعلام کرده است که فروخته نخواهد شد و آن را «دارایی بسیار مهم دولت» خواند.

سعیدی-سفارت ج.ا.ایران-پرتوریا

1/2/1401